Υπέρταση και Διατροφική Αντιμετώπιση

Τι είναι υπέρταση;

Για να μάθουμε τι είναι υπέρταση πρέπει να κατανοήσουμε τι είναι αρτηριακή πίεση.
 


Η συνεχής λειτουργία της καρδιάς είναι το κύριο έργο για τη ροή της ζωής. Όταν λοιπόν η καρδιά μας χτυπά (συστολή , διαστολή)προωθεί το αίμα μέσω αγγείων και αρτηριών, σε όλο το σώμα . Το μέτρο της πίεσης που ασκεί το προωθημένο αίμα στις αρτηρίες ονομάζεται Αρτηριακή Πίεση. Η αρτηριακή πίεση διαβάζεται με δυο αριθμούς. Ο πρώτος είναι η συστολική πίεση(συστολή της καρδιάς) και ο δεύτερος είναι η διαστολική (διαστολή της καρδιάς) .
 

 
 

Όταν, λοιπόν, η αρτηριακή πίεση (συστολική, διαστολική) ενός ατόμου είναι πάνω από τα φυσιολογικά όρια , όπως φαίνεται και στον πίνακα 1, τότε το άτομο αυτό έχει Υπέρταση.

Πίνακας 1. κατά JNC 7 Report 2003 (MMHG)
Επίπεδα αρτηριακής πίεσης σε mmHg
Κατηγορία	Συστολική, mmHg	Διαστολική, mmHg
Ιδανική	<120	<80
Φυσιολογική	<130	<85
Ανώτερα όρια φυσιολογικής	130-139	85-89
Υπέρταση
1ο στάδιο υπέρτασης	140-159	90-99
2ο στάδιο υπέρτασης	160-179	100-109
3ο στάδιο υπέρτασης	>180	>110

Διατροφικές συστάσεις για την αρτηριακή υπέρταση.

1. Το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνει ένα άτομο που έχει αρτηριακή υπέρταση είναι να μειώσει το σωματικό του βάρος, αν βέβαια είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος .

Η καθημερινή διατροφή του πρέπει να περιέχει:

· Υδατάνθρακες (το 50% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων) κυρίως σύνθετους, όπως πατάτες, φασόλια, νιφάδες βρώμης, φακές, καλαμπόκι, αρακάς, μακαρόνια, ρύζι, δημητριακά, ανάλατοι ξηροί καρποί, ψωμί.
· Λίπος (περίπου 30% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων), κυρίως μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, όπως ελαιόλαδο, σπορέλαιο, ηλιέλαιο, σογιέλαιο, σησαμέλαιο κλ. καθώς και ξηρούς καρπούς όπως αμύγδαλα και καρύδια.
· Πρωτεΐνη (περίπου 20% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων), κυρίως άπαχα κρέατα, πουλερικά και λιπαρά ψάρια (πηγή ω-3 λιπαρών οξέων)

2. Μείωση της πρόσληψης νατρίου
Μην προσθέτετε αλάτι στο μαγείρεμα ή στο πιάτο σας, εναλλακτικά μπορείτε να βάλετε μπαχαρικά και αρωματικά βότανα για αν ενισχύσετε τη γεύση των τροφίμων. Δείξτε προσοχή! Το αλάτι βρίσκετε σε πολλές έτοιμες τροφές και έτσι χωρίς να το γνωρίζετε καταναλώνετε περισσότερο αλάτι. Τέτοιες έτοιμες τροφές είναι: τουρσιά, ελιές, μπέικον, ζαμπόν, πατατάκια, σάλτσες, ψωμί κλ.

3. Αύξηση καλίου
Αυξήστε την πρόσληψη τροφών που είναι πλούσιες σε κάλιο όπως μπανάνα, πατάτα, γλυκοπατάτα, παντζάρια, γιαούρτι, σταφίδες κλ.

4. Μείωση του αλκοόλ
Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ σε 2 ποτήρια αλκοολούχων ποτών για τους άνδρες και  1 ποτήρι για τις γυναίκες.

5. Αύξηση ασβεστίου
Εκτός από το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα υπάρχουν και άλλα τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο, όπως πολλά λαχανικά και όσπρια.

6. Κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
Τουλάχιστον 8 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως (δίαιτα DASH)

7. Άσκηση
Πρέπει να ενθαρρύνεται η ήπια σωματική άσκηση με ισοτονικές ασκήσεις, όπως η κολύμβηση, το σταθερό βάδισμα, το ελαφρύ τρέξιμο καθώς και οι αερόβιες ασκήσεις. Αντίθετα οι ισομετρικές ασκήσεις όπως άρση βαρών πρέπει να αποφεύγονται, λόγω κινδύνου αύξησης της διαστολικής πίεσης.
 
Τέλος, καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τον διαιτολόγος σας για πιο συγκεκριμένες και εξατομικευμένες οδηγίες, ενός σωστού προγράμματος διατροφής.
 


Κατεργάρη Υβόνη Διαιτολόγος Διατροφολόγος

---

Βιβλιογραφία

· Appel LJ et al.(1997).
· A clinical trial of the effect of dietary patterns on blood pressure
· New England journal of Medicine, 336:1117
· http://hyper.ahajournals.org/
· http://en.wikipedia.org/wiki/Blood_pressure